Giriş

Herpes zoster, varisella zoster virüs (VZV) veya insan herpes virüs tip 3’ün sebep olduğu düşünülen bir viral enfeksiyondur (1). VZV’nin primer enfeksiyonu suçiçeğiyken latent olduğunda herpes zoster oluşmaktadır (2). Sıklıkla yaşlılarda görülen herpes zoster çocuklarda özellikle 10 yaşın altında nadirdir (3). Herpes zoster çocuklarda görüldüğünde malinitenin göstergesi olduğu düşünülmekteyken son zamanlarda yapılan çalışmalarda sağlıklı çocuklarda da görülebileceği gösterilmiştir (1).  Çocuklarda ağrıdan çok kaşıntı yanma batma gibi semptomları olur ve sıklıkla servikal ve sakral bölgeyi tutar (4).

Biz de 18 aylık sağlıklı çocukta sık görülmeyen ve stresin tetiklediği herpes zoster olgumuzu immünosüpresyon olmadan da herpes zoster gelişebileceğini hatırlatmak amacıyla sunmayı uygun bulduk.

Olgu Sunumu

On sekiz aylık kız bebek sırt bölgesinde ağrı, kızarıklık ve su kabarcıkları şikayetiyle değerlendirildi. Hastanın öyküsü alındığında hastanın önce ağrısının olduğu sonrasında döküntülerin çıktığı öğrenildi. Hastanın özgeçmişinde bilinen herhangi bir hastalığı, immünosüpresyonu veya ilaç kullanımı bulunmamaktaydı. Hastanın 10 aylıkken suçiçeği enfeksiyonu geçirdiği öğrenildi. Hastanın ailesi stres tariflemekteydi.

Yapılan dermatolojik muayenesinde hastanın servikal bölgesinde sırt orta hattan başlayıp sol skapulaya uzanan dermatomal yerleşimli eritemli zeminde çok sayıda grube veziküller görüldü (Resim 1). Yapılan fizik muayenesinde özellik saptanmadı. Hastaya öykü ve dermatolojik muayene bulgularıyla herpes zoster tanısı koyuldu. Ağrı şikayeti oldukça belirgin hastaya asiklovir 20 mg/kg, günde 4 doz olarak tedaviye başlandı. Takibimizde hastanın şikayetleri geriledi ve herhangi bir komplikasyon oluşumu gözlenmedi (Resim 2). Fotoğraflar için hastanın ailesinden onay alınmıştır.

Tartışma

Herpes zoster enfeksiyonunun etkeni olan VZV, zarflı ve çift zincirli DNA virüsüdür. Virüs arka kök ganglionlarına yerleşerek latent hale gelir (2).

Virüs, stres, immünosüpresyon veya yaşlılık gibi bir tetikleyicinin etkisiyle reaktif hale gelir ve herpes zoster oluşur. Herpes zoster etkilenen ganglionun duyusal alanında dermatomal yerleşen veziküler deri döküntüsü ile karakterizedir. Döküntüden önce veya döküntü sırasında ağrı görülebilir (2,3).

Herpes zoster çoğunlukla erişkinlerde görülmektedir. Çocuklarda görüldüğünde sıklıkla altta yatan immünosüpresyon olduğu düşünülmektedir. Ancak yapılan çalışmalarda herpes zosterin sağlıklı çocuklarda da görüldüğü bildirilmiştir (3-6). On dört yaş altı çocuklarda insidans 0,45/1.000’dir (3,4).

Bizim olgumuz da 18 aylık bir bebekti.

İmmünosüpresyon herpes zosterin en önemli tetikleyicisi olduğu için herpes zoster görülen çocukların immünosüpresyon açısından taranması gerekmektedir (5). Bizim olgumuzun immünosüpresyon açısından gerekli öykü sorgulanması ve fizik muayenesi yapılmış ve olgumuzda herhangi bir patoloji saptanmamıştır.

Sağlıklı çocuklarda, herpes zosterin tetiklenmesinde kronik stresin ve çocuk suistimalinin sebep olabileceği bildirilmiştir (2). Bizim olgumuzda da aile stres tariflemekteydi.

Çocuklarda herpes zoster genellikle servikal ve sakral bölgeleri, yetişkinlerde ise alt torakal, üst lomber ve trigeminal siniri tutar (3,5,7). Bizim olgumuzda tutulum literatürle uyumlu olarak servikal yerleşimliydi.

Çocuklarda daha çok kaşıntı, yanma, batma, ateş, lenfadenopati görülebilirken ağrı erişkinden farklı olarak daha az beklenir. Postherpetik nevralji (PHN) görülme olasılığı çok nadirdir (5). Bizim olgumuzda literatürden farklı olarak ağrı belirgindi ancak hastanın takibinde PHN gelişimi gözlenmedi.

Çocuklarda herpes zoster genellikle 5-10 yaşları arasında görülür. İnfantil dönemde geçirilen herpes zoster enfeksiyonları intrauterin veya ekstrauterin bulaş kaynaklı olabilir (4,7,8). Bizim olgumuzda bulaş ekstrauterindi.

Herpes zoster tanısı, genellikle klinik olarak tek taraflı, dermatomal yerleşimli eritemli zeminde grube veziküllerin bulunması ile konulur. Gerekli durumlarda VZV spesifik antikorların saptanması, Tzanck smear, polimeraz zincir reaksiyonu ve hücre kültürleri de tanıda yardımcı olabilir (2,9).  Biz olgumuza tanıyı klinik bulgularla koyduk.

Herpes zoster sağlıklı çocuklarda genellikle sorunsuz iyileşir ve tedavi gerekmez. Ancak şiddetli ağrı, atopik dermatit veya immünosüpresyon varlığında antiviral tedavi verilebilir (3,9).  Bizim olgumuzda ağrı belirgin olduğu için asiklovir tedavisi verdik. Tedavi ile lezyonlar düzeldi ve ağrı geriledi.

Herpes zosterin sık görülen komplikasyonları arasında; sekonder bakteriyel enfeksiyon, depigmentasyon ve sikatris ve PHN yer almaktadır. Nadiren sklerokeratit, anterior üveit, Ramsey Hunt sendromu, pnömoni, ensefalit ve aseptik menenjit görülebilir (3,7,9). Bizim olgumuzda herhangi bir komplikasyon gelişimi gözlenmedi.

Herpes zoster genellikle yaşlılarda görülen ve çocuklarda görüldüğünde altta yatan immünosüpresyon olduğu düşünülen bir hastalıktır ancak yapılan çalışmalarda gösterildiği gibi sağlıklı çocuklarda da herpes zoster gelişebilir ve her zaman altta yatan immünsüpresyon araştırılması gerekli olmayabilir.

Etik

Hasta Onayı: Fotoğraflar için hastanın ailesinden onay alınmıştır.

Hakem Değerlendirmesi: Editörler kurulu dışında olan kişiler tarafından değerlendirilmiştir.

Yazarlık Katkıları

Cerrahi ve Medikal Uygulama: F.E., M.K., Konsept: F.E., Dizayn: F.E., Veri Toplama veya İşleme: F.E., M.K., Analiz veya Yorumlama: F.E., Literatür Arama: F.E., Yazan: F.E.

Çıkar Çatışması: Yazarlar arasında çıkar çatışması yoktur.

Finansal Destek: Yazarlar herhangi bir yerden finansal destek almamışlardır.